Kỹ thuật vỗ béo bò thịt

Kỹ thuật vỗ béo bò thịt trước khi bán thịt rất quan trọng, làm tăng hiệu quả chăn nuôi do tăng khối lượng và chất lượng thịt. Sử dụng nguồn thức ăn là phế phụ phẩm nông nghiệp để vỗ béo bò trên cơ sở có bổ sung khẩu phần ăn (thức ăn tinh). Tuy nhiên cho đến nay tỷ trọng về số lượng bò vỗ béo trước khi bán thịt so với tổng đàn bò trong toàn huyện vẫn còn chiếm một tỷ lệ thấp. trước tình hình nhu cầu về thịt ngày càng tăng của xã hội thì việc chăm sóc, vỗ béo đàn bò thịt, chủ yếu là bò già không còn khả năng sinh sản; bê và bò đực không còn sức kéo là điều cần thiết tạo nguồn thu nhập lớn đối với hộ chăn nuôi. Tận dụng nguồn thức ăn sẵn có tại địa phương, việc sử dụng phế phụ phẩm để vỗ béo bò trước khi giết thịt trong thời gian 60-90 ngày để tăng sản lượng thịt và tăng thu nhập cho người chăn nuôi là một yêu cầu được đặt ra. 

Đây là một nguồn thu nhập lớn đối với các hộ chăn nuôi, Nếu phát huy tốt thì đây sẽ là hướng làm ăn mới trong phát triển kinh tế cho các hộ dân, tạo công ăn việc làm vì trong điều kiện không có đồng cỏ để chăn thả thì việc nuôi nhốt và bổ sung thức ăn tinh là hợp lý và đem lại hiệu quả cao. Vì vậy Chúng tôi xin giới thiệu kỹ thuật vỗ béo bò trước khi giết thịt như sau.

1. Chuẩn bị chuồng trại

   Chuồng nuôi vỗ béo bò thịt phải được xây dựng ở những nơi cao ráo, sạch sẽ, thoáng mát về mùa hè, ấm áp về mùa đông. Hướng chuồng xây theo hướng Nam hoặc Đông Nam, diện tích chuồng nuôi bình quân 3 – 5 m2/con. Tuỳ theo qui mô mà chuồng có thể xây dựng 1 dãy hoặc 2 dãy. Nền chuồng phải làm chắc, không láng trơn, có độ dốc 2-3% về phía rãnh thoát. Cần trang bị máng ăn, máng uống dọc theo hành lang, kích thước máng ăn 60 cm x 120cm, cao phía sau 80 cm, cao phía trước 50 cm, trong lòng máng hình lòng mo. Kích thước máng uống (dài x rộng x sâu) là 60 cm x 60 cm x 40 cm. Rãnh thoát nước thải thiết kế phía sau rộng 30 cm, sâu 30 cm, độ dốc 5-8%. Ngoài ra cần bố trí thêm hố ủ phân hoặc hầm biogas, hệ thống rèm che cách tầm bò với 1-1,5m, hệ thống cây xanh chống nóng cho bò trong mùa hè, vv…

Có thể ngăn thành các ô rộng để nuôi nhốt 5-7 con cùng một chuồng hoặc dùng ống kẽm hàn thành cũi để nuôi nhốt riêng từng con.

2. Chọn bò để vỗ béo

   Bò lý tưởng để nuôi vỗ béo là bò có bộ khung cơ thể càng lớn càng tốt, loại bò này sẽ đạt được tốc độ tăng trọng khá nhanh, thời gian cần thiết vỗ béo bò chỉ cần khoảng 2 tháng. Có thể chọn mua bò trưởng thành gầy hoặc mua bò non lai Sind để nuôi vỗ béo. Trong trường hợp có nhiều bò cần vỗ béo, phải phân chia theo nhóm, đều về khối lượng và giới tính để dễ chăm sóc và nuôi dưỡng.

3. Vệ sinh thú y

Muốn vỗ béo bò, trước hết phải tẩy ký sinh trùng theo các phương pháp dưới đây:

* Đối với ngoại ký sinh trùng: Sử dụng các loại thuốc có phổ hoạt lực rộng như Neuguvon hoặc Asuntol hòa thành dung dịch tắm hoặc xoa. Pha và sử dụng thuốc Nevugvon với liều phổ biến 1à 25g/lít nước, bổ sung 50ml dầu ăn và 20g xà phòng bột lắc đều trước khi sử dụng. Dùng bình phun đều lên cơ thể bò, đặc biệt là vùng bẹn, nách và yếm. Có thể đeo găng tay, dùng giẻ để bôi thuốc. Không để thuốc bám vào người, quần áo. Không hút thuốc, ăn uống trong khi pha và bôi thuốc.

* Đối với nội ký sinh trùng: Sử dụng các loại thuốc có phổ hoạt lực rộng như: Levamisole, Tetramisole điều trị nội ký sinh trùng đường ruột và Fasinex điều trị sán lá gan.

Liều lượng: Levamisole 7,5%, dùng 1ml/20kg thể trọng. Fasinex dùng 1 viên /75kg thể trọng.

Cách sử dụng: Cho uống, trộn vào thức ăn hoặc tiêm theo hướng dẫn.

Toàn bộ chuồng trại, máng ăn, máng uống cũng cần được cọ rửa sạch sẽ, tẩy trùng trước khi đưa bò vào nuôi. Trong quá trình nuôi luôn vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, định kỳ tẩy uế chuồng nuôi bằng dùng vôi bột, nước vôi (tỷ lệ 10%), dung dịch Iodin 5%, dung dịch Crezyl 3%. Có thể dùng rơm rạ lót nền chuồng vào mùa đông.

Tiêm vacxin phòng bệnh đầy đủ các loại bệnh bắt buộc cho bò như: bệnh tụ huyết trùng trâu bò, lở mồm long móng, …

 4. Kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng

    Thức ăn dùng vỗ béo bò bao gồm; thức ăn thô xanh, phụ phẩm, thức ăn tinh, thức ăn bổ sung khoáng và vitamin… căn cứ vào nguồn thức ăn sẵn có để lựa chọn nguyên liệu thức ăn chính như sau:

+ Thức ăn thô xanh: các loại cỏ, thân lá ngô, thức ăn ủ chua, phụ phẩm nông nghiệp, phụ phẩm công nghiệp (bã bia, bã rượu, rỉ mật, bã đậu, bã dứa, vỏ hoa quả) chiếm tỷ lệ 55-60% vật chất khô trong khẩu phần.

+ Thức ăn tinh: là các loại hạt ngũ cốc, họ đậu, cám gạo, các loài khô dầu, thức ăn hỗn hợp chiếm 40-45% vật chất khô trong khẩu phần. Trên cơ sở các loại nguyên liệu thức ăn trên bổ sung khoáng và vitamin phối hợp thành phần hoàn chỉnh để vỗ béo bò.

Nguyên liệu thô dùng để phối hợp thức ăn tinh thường không phải nghiền nhỏ trừ ngô. Việc cân đo số lượng thành phần các nguyên liệu thức ăn khi phối trộn rất quan trọng, đặc biệt đối với urê có trong khẩu phần. Vì nếu urê vượt quá giới hạn cho phép có thể gây ngộ độc, vì vậy cần tuân thủ theo sự hướng dẫn khi cân nguyên liệu và kỹ thuật phối trộn cũng như khi cho bò ăn loại khẩu phần này. Đối với bê non thì không nên cho Urê vào khẩu phần ăn trực tiếp vì bộ máy tiêu hóa của bê non chưa phát triển hoàn thiện.

Bảng công thức phối trộn thức ăn tinh nuôi bò vỗ béo

Nguyên liệu (Kg)	Công thức
	1	2	3
Sắn khô	67	72	65
Bột ngô	31	30	10
Cám gạo	–	–	8
Khô dầu đậu tương	–	–	5
Bột cá	9	5	2
Rỉ mật	–	–	5
Urê	3	3	3
Muối	1	1	1
Bột xương	1	1	1
Tổng cộng	112	112	100

 

Tùy khối lượng cơ thể bò để xác định khẩu phần ăn cho phù hợp, thông thường khẩu phần ăn cho một con bò vỗ béo trong một ngày là: Khối lượng thức ăn tinh bằng 0,75- 1,15% khối lợng cơ thể, tương tự thức ăn thô xanh bằng 12% khối lượng cơ thể được tính toán cụ thể theo bảng sau:

Khẩu phần nuôi bò vỗ béo

ĐVT: kg/con/ngày

Khối lượng bò (kg)	Cỏ tươi (kg)	Rơm lúa, cỏ khô (kg)	Thức ăn tinh (kg)
200	15	5	1,5
230	20	5