Lợi ích môi trường khi tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn

Sau mỗi vụ thu hoạch, ngoài lúa, ngô, mía, sắn…, bà con luôn còn lại cả đống rơm rạ, thân cây ngô, lá mía, vỏ sắn, bã đậu nành, vỏ lạc… Nếu không tận dụng, phần lớn số này bị đốt ngoài đồng hoặc vứt bừa bãi ra kênh mương, góc vườn. Kết quả là khói bụi mù mịt, ô nhiễm không khí, nguồn nước bị ảnh hưởng, trong khi người chăn nuôi lại phải bỏ tiền mua thêm thức ăn công nghiệp.

Thực tế, rất nhiều phụ phẩm nông nghiệp có thể biến thành thức ăn chăn nuôi giá rẻ nếu được xử lý đúng cách. Với sự hỗ trợ của máy chế biến thức ăn chăn nuôi (băm, nghiền, trộn, ủ…), bà con vừa giảm được lượng “rác” phải tiêu hủy, vừa tạo ra nguồn thức ăn phong phú cho trâu, bò, dê, lợn, gia cầm. Bài viết này sẽ đi vào lợi ích môi trường, các loại phụ phẩm có thể tận dụng, vai trò của máy chế biến thức ăn chăn nuôi trong mô hình nông nghiệp xanh.

Thực trạng phụ phẩm nông nghiệp đang bị lãng phí và gây ô nhiễm

Phụ phẩm sau thu hoạch đang đi về đâu?

Ở nhiều vùng, phụ phẩm chủ yếu được xử lý theo ba kiểu:

• Đốt tại chỗ ngoài đồng sau khi gặt lúa, thu hoạch ngô, mía. 
• Vứt bỏ xuống kênh mương, bờ ruộng, để tự phân hủy. 
• Để chất thành đống, mục tự nhiên nhưng không kiểm soát, dễ sinh ruồi nhặng, mùi hôi.
  

Các báo cáo và tin bài gần đây đều nhắc đến tình trạng đốt rơm rạ, bỏ phí phụ phẩm, gây khói bụi và lãng phí tài nguyên.

Lãng phí kép: vừa mất thức ăn, vừa hại môi trường

Trong khi đó:

• Nhiều phụ phẩm như rơm rạ, thân cây ngô, cỏ voi, bã mía, bã đậu nành… hoàn toàn có thể dùng làm nguồn thức ăn thô xanh hoặc phối trộn cho vật nuôi. 
• Bà con lại phải mua thêm cám, thức ăn công nghiệp, chi phí tăng, còn môi trường thì chịu thêm khói bụi, nước bẩn.

Lợi ích môi trường khi tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn

Giảm đốt rơm rạ, giảm khói bụi và khí thải

Khi phụ phẩm được băm, nghiền, ủ để làm thức ăn chăn nuôi:

• Bà con hạn chế đốt ngoài đồng, giảm khói mù và mùi khét, đỡ ảnh hưởng đường hô hấp của người dân. 
• Lượng khí thải từ đốt phụ phẩm giảm, góp phần nhỏ nhưng tích lũy vào mục tiêu nông nghiệp xanh, phát triển bền vững.
  

Giảm rác thải nông nghiệp đổ ra môi trường

• Phụ phẩm không còn bị quăng xuống kênh mương, bờ ruộng nên giảm tắc nghẽn dòng chảy, giảm ô nhiễm nước. 
• Hạn chế các bãi rác hữu cơ ngoài trời, giảm mùi hôi, ruồi nhặng, côn trùng mang mầm bệnh.
  

Góp phần xây dựng mô hình kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp

• Phụ phẩm từ trồng trọt được tái sử dụng làm thức ăn chăn nuôi, không còn là rác bỏ đi. 
• Phân chuồng từ chăn nuôi lại quay về làm phân hữu cơ cho cây trồng. 
• Hình thành vòng tròn: trồng trọt → phụ phẩm → thức ăn chăn nuôi → phân hữu cơ → trồng trọt, giảm nhu cầu phân bón hóa học và thức ăn công nghiệp.

Những loại phụ phẩm nông nghiệp có thể tận dụng làm thức ăn

Phụ phẩm từ cây lúa, ngô, mía…

Nhóm này rất phổ biến:

• Rơm, rạ sau thu hoạch lúa. 
• Thân cây ngô non, lõi ngô, lá ngô. 
• Lá mía, bã mía sau ép.
  

Cách tận dụng:

• Dùng máy chế biến thức ăn chăn nuôi để băm nhỏ thân, lá thành đoạn ngắn, giúp trâu bò dê dễ ăn hơn. 
• Có thể ủ chua kết hợp với cám ngô, rỉ mật, cám gạo, tạo khẩu phần thô xanh giá rẻ cho mùa khô.
  

Phụ phẩm từ chế biến nông sản, đậu hạt

• Bã đậu nành sau làm sữa đậu, làm đậu phụ. 
• Vỏ lạc, vỏ đậu xanh đã phơi khô, sạch nấm mốc. 
• Bã sắn, bã bia, một phần bã trái cây.
  

Tùy loại vật nuôi:

• Trâu, bò, dê, cừu có thể dùng thức ăn thô xanh đã băm nhỏ, trộn phụ phẩm. 
• Lợn, gia cầm dùng một phần phụ phẩm sau khi nghiền/băm, phối trộn đúng công thức, tránh cho ăn quá nhiều gây rối loạn tiêu hóa.
  

Kết hợp phụ phẩm với nguồn thức ăn sẵn có

Bà con có thể trộn phụ phẩm với:

• Cỏ voi, cỏ ghine, cỏ ruzi, rau lang, lá chuối… 
• Một ít cám, bột ngô, khoáng – vitamin.
  

Tất cả được băm – nghiền – trộn bằng máy chế biến thức ăn chăn nuôi để tạo khẩu phần phù hợp từng đối tượng nuôi (trâu bò nhiều thô xanh, lợn/gà nhiều tinh hơn).

Vai trò của máy chế biến thức ăn chăn nuôi trong việc “xanh hóa” phụ phẩm

Biến phụ phẩm thô thành thức ăn dễ ăn, dễ tiêu

Nếu để nguyên dạng, nhiều phụ phẩm:

• Thân dài, cứng, vật nuôi không ăn hoặc ăn rất kém. 
• Khó tiêu, dễ lãng phí.
  

Máy chế biến thức ăn chăn nuôi giúp:

• Băm nhỏ, nghiền mịn thân cây, lá, củ, hạt tùy theo nhu cầu. 
• Trộn đều phụ phẩm với cám, bột ngô, rỉ mật, premix… 
• Tăng độ ngon miệng, giúp vật nuôi ăn sạch, tiêu hóa tốt hơn, giảm lượng thức ăn bị bỏ thừa.
  

Xử lý nhanh khối lượng lớn phụ phẩm sau mỗi vụ mùa

Sau thu hoạch, phụ phẩm xuất hiện ồ ạt trong thời gian ngắn; nếu không xử lý kịp sẽ mốc, thối, phải bỏ đi.

Với máy chế biến thức ăn chăn nuôi, bà con có thể:

• Nhanh chóng băm, nghiền, trộn lượng lớn phụ phẩm khi chúng còn tươi. 
• Chuyển sang dạng ủ chua, ủ khô hoặc phối trộn sẵn để dùng dần, giảm tối đa phần phải đốt, phải đổ bỏ.
  

Tăng hiệu quả kinh tế song song với lợi ích môi trường

Tận dụng phụ phẩm bằng máy chế biến thức ăn chăn nuôi:

• Giảm lượng thức ăn công nghiệp phải mua, đặc biệt khi giá cám liên tục tăng. 
• Tối ưu những nguồn sẵn có tại địa phương: rơm rạ, thân ngô, dây khoai, phụ phẩm từ xưởng chế biến… 
• Vừa giảm rác, giảm khói, vừa giảm chi phí đầu vào, khiến mô hình “nông nghiệp xanh” trở nên thực tế, dễ áp dụng hơn với nông hộ.
  

Quy trình cơ bản tận dụng phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn (gợi ý 4 bước)

Bước 1: Thu gom và phân loại phụ phẩm

• Thu gom phụ phẩm sạch, không lẫn nilon, kim loại, rác vô cơ. 
• Phân loại nhóm: rơm rạ – thân lá – bã đậu/bã bia… để xử lý phù hợp.
  

Bước 2: Sơ chế bằng máy chế biến thức ăn chăn nuôi

• Dùng máy băm nhỏ thân, lá, rơm, cỏ… 
• Nghiền hoặc ép các loại phụ phẩm dạng hạt, củ, bã nếu cần. 
• Điều chỉnh độ băm/nghiền tùy theo loại vật nuôi (trâu bò ăn thô hơn, lợn/gà cần mịn hơn).
  

Bước 3: Phối trộn khẩu phần phù hợp

• Kết hợp phụ phẩm với cám, bột ngô, khoáng – vitamin, rỉ mật… 
• Có thể trộn khô, trộn ẩm hoặc ủ chua tùy mô hình.
  

Bước 4: Bảo quản & cho ăn đúng cách

• Nếu ủ chua, bảo quản trong hố/bao kín để dùng dần. 
• Nếu dùng tươi, cho ăn trong ngày, tránh để ôi thiu. 
• Tập dần cho vật nuôi quen khẩu phần có phụ phẩm, tăng tỷ lệ từng bước.

Một số câu hỏi thường gặp về phụ phẩm nông nghiệp & máy chế biến thức ăn chăn nuôi (FAQ)

1. Phụ phẩm nông nghiệp có cần xử lý trước khi cho ăn không?
   Có. Đa số phụ phẩm cần băm, nghiền hoặc ủ trước khi cho ăn để vật nuôi dễ nhai, dễ tiêu và hạn chế rủi ro về tiêu hóa. Dùng máy chế biến thức ăn chăn nuôi sẽ giúp làm nhanh, đồng đều hơn.
2. Có phải phụ phẩm nào cũng dùng làm thức ăn được?
   Không. Chỉ nên dùng phụ phẩm sạch, không mốc, không nhiễm hóa chất, không mùi lạ. Phụ phẩm mốc, thối, lên men hỏng tuyệt đối không dùng cho vật nuôi.
3. Đầu tư máy chế biến thức ăn chăn nuôi có đáng không?
   Với hộ có nhiều phụ phẩm và nuôi lâu dài, chi phí mua máy chế biến thức ăn chăn nuôi thường được bù lại nhờ giảm tiền mua cám và tận dụng tối đa phụ phẩm sau một thời gian.

Kết luận: Vừa “sạch ruộng”, vừa “đầy chuồng” nhờ tận dụng phụ phẩm với máy chế biến thức ăn chăn nuôi

Nếu trước đây phụ phẩm nông nghiệp thường bị coi là “rác phải xử lý”, thì nay chúng hoàn toàn có thể trở thành nguồn thức ăn giá rẻ cho đàn vật nuôi. Tận dụng phụ phẩm đúng cách giúp:

1. Giảm rác thải và đốt đồng, hạn chế khói bụi, khí thải xấu cho môi trường nông thôn. 
2. Giảm chi phí thức ăn, bớt phụ thuộc vào cám công nghiệp. 
3. Góp phần xây dựng mô hình nông nghiệp tuần hoàn, xanh hơn và bền vững hơn.
   

Trong bức tranh đó, máy chế biến thức ăn chăn nuôi đóng vai trò “cầu nối” quan trọng: biến phụ phẩm thô, khó ăn thành khẩu phần phù hợp với từng loại vật nuôi. Nếu gia đình bạn có sẵn nhiều phụ phẩm sau mỗi vụ mùa mà vẫn chưa tận dụng hết, đây là lúc cân nhắc đầu tư một chiếc máy chế biến thức ăn chăn nuôi phù hợp quy mô đàn, để mỗi vụ gặt không còn là “bài toán rác thải”, mà là cơ hội tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường cùng một lúc.

📞 Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết và sở hữu thiết bị phù hợp nhất!

Thông tin dịch vụ tư vấn khách hàng:

Công ty CPĐT Tuấn Tú

Địa chỉ VPGD: >Số 2, Ngõ 2, đường Liên Mạc, phường Thượng Cát, TP Hà Nội

Hotline Miền Bắc: (024)22.05.05.05 – 0914567869 – 0834050505

Chi nhánh Miền Nam: 133 đường 6A, xã Tân Vĩnh Lộc, TP Hồ Chí Minh

Hotline Miền Nam: 0945796556 – 0984930099

Website: https://may3a.vn/

Email: may3a.info@gmail.com

Fanpage: https://www.facebook.com/maynhanong/