Ứng dụng chế phẩm sinh học trong nông nghiệp

Tiềm năng và ứng dụng chế phẩm sinh học trong nông nghiệp

Công nghệ vi sinh vật được ứng dụng vào rất nhiều khía cạnh của đời sống như: nông nghiệp, công nghiệp, y tế, môi trường, thực phẩm… Song, chế phẩm sinh học trong nông nghiệp đang được Nhà nước quan tâm hàng đầu và có nhiều chính sách khuyến khích hỗ trợ. Nhằm hướng tới phát triển một nền nông nghiệp hữu cơ, sinh thái bền vững, an toàn và thân thiện với môi trường.

Bài tin liên quan:

Xử lý bùn thải ao nuôi tôm cá thành phân hữu cơ

Quy trình sản xuất chế phẩm sinh học EM thứ cấp và Bokashi dạng bột

Cách làm đệm lót sinh học

Men vi sinh ủ thức ăn chăn nuôi

Sản xuất Enzyme Papain

Tiềm năng, lợi thế của chế phẩm vi sinh 

Sử dụng chế phẩm vi sinh có nhiều ưu điểm và lợi thế:

Hệ sinh sinh vật có lợi, an toàn. Không chứa chất độc hại, không gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của con người cũng như cây trồng, vật nuôi và môi trường xung quanh. 

Các vi sinh vật được bổ sung vào phần thiếu hụt có tác dụng cân bằng hệ sinh thái hiệu quả. Nhất là ứng dụng trong cải tạo đất canh tác. 

Chế phẩm sinh học không làm ảnh hưởng đến kết cấu của đất. Không chứa kim loại nặng hay các chất độc hại. Không làm cho đất bị thoái hóa, bạc màu, chai cứng. Thay vào đó còn tăng độ phì nhiêu, màu mỡ cho đất trồng. 

Chuyển các chất dinh dưỡng hữu cơ an toàn. Đóng góp đáng kể trong việc cải thiện chất lượng, năng suất cây trồng, vật nuôi. 

Tăng sức đề kháng, phòng trị một số bệnh hại nhưng không ảnh hưởng xấu như các loại thuốc hóa học bảo vệ thực vật khác. 

Đóng góp hiệu quả trong việc làm sạch môi trường: phân hủy rác thải hữu cơ, phế phẩm trồng trọt, chăn nuôi… 

Xử lý, cân bằng môi trường nước trong ao nuôi trồng thủy sản. 

Ức chế sự sinh sôi nảy nở của mầm bệnh trong môi trường ao nuôi, chuồng trại…

Ứng dụng của chế phẩm sinh học trong ngành nông nghiệp 

Trong trồng trọt

Phòng trừ sâu bệnh hại cho cây trồng 

Chế phẩm vi sinh là những chiết xuất từ các virus, vi khuẩn, nấm, côn trùng có ích… để tăng khả năng phòng từ sâu bệnh hại cây trồng. Tăng sức để kháng, khả năng chống chịu của cây. 

Đến thời điểm hiện tại đã có hơn 300 loại thuốc trừ sâu và 98 sản phẩm thuốc phòng trị bệnh được sản xuất theo công nghệ sinh học. Sử dụng để phòng trừ sâu bệnh hại cây trồng mà không ảnh hưởng xấu. Tuy nhiên, thuốc sinh học có công nghệ sản xuất phức tạp nên giá thành khá cao.

Sản phẩm thay thế có tác dụng tương đương hiện nay là EM gốc dạng bột, dạng dung dịch. Dùng pha với nước, mật rỉ đường để tưới lên gốc hoặc lá cây trồng. Vừa có tác dụng phòng trừ sâu bệnh, vừa cải tạo đất hiệu quả. 

Chế phẩm đầu trâu Bihopper có tác dụng tích cực trong việc diệt tuyến trùng. Olicide được sử dụng để tăng khả năng kháng bệnh. 

• Sản xuất phân bón hữu cơ, phân vi sinh an toàn 

Chế phẩm sinh học EM1 gốc hiện đang được sử dụng rộng rãi để ủ chất thải chuồng nuôi. Tạo thành phân bón hữu cơ, phân vi sinh cho cây trồng. 

Công thức ủ phân bón bằng EM bà con có thể tham khảo: Để sản xuất được 1 tấn phân chuồng sẽ cần:

• Phân chuồng khô 2 – 4 tạ

• Phân xanh: 6  8 tạ

• EM thứ cấp 

• Mật rỉ đường 2 – 3 kg

• Cám gạo 3kg. 

• Cải tạo, xử lý đất trồng

Thời gian ủ phân chuồng hữu có kéo dài từ 1 – 4 tháng, phân hoai mục, có mùi chua nồng của dấm là có thể sử dụng.

Cách này vừa cung cấp lượng phân hữu cơ vi sinh an toàn, giàu dinh dưỡng cho cây trồng. Đồng thời góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí từ trang trại chăn nuôi. Với các mô hình VAC kết hợp thì đây là quy trình khép kín hiệu quả cao, tiết kiệm chi phí. 

• Xử lý phụ phẩm từ trồng trọt 

Phụ phẩm thải ra từ ngành trồng trọt có thể lên đến hàng chục triệu tấn/ năm. Đó là thân ngô, bã mía, lá mía, xơ dừa, rơm rạ, mùn cưa, vỏ cà phê… Chúng có thời gian phân hủy lâu. Khi thải ra môi trường gây ô nhiễm trầm trọng. Trong khi đó, chúng ta hoàn toàn có thể tái sử dụng làm phân bón hoặc đệm lót sinh học. 

Cũng giống như phân chuồng, bà con có thể dùng Chế phẩm sinh học EM bột hoặc dạng nước. 

Trong chăn nuôi

• Làm đệm lót sinh học 

Trong chăn nuôi, chế phẩm sinh học được ứng dụng khá nhiều trong việc sản xuất đệm lót sinh học. Nó có tác dụng khử mùi hôi, khử khí độc, đảm bảo môi trường sạch sẽ, khô ráo cho đàn vật nuôi. Bên cạnh đó, đệm lót trải dưới sàn bê tông còn làm hoai mục phân. Giúp người chăn nuôi tiết kiệm thời gian trong khâu dọn rửa. Có thể dùng trực tiếp bón cho cây trồng. Một công đem lại 3 – 4 lợi ích. 

Tận dụng các nguyên liệu như mùn cưa, vỏ trấu, vỏ lạc, lõi ngô… Cách làm như sau:

• Pha EM thứ cấp: 1lít Chế phẩm EM gốc + 2 lít rỉ đường (mật mía) + 37 lít nước sạch = 40 lít. Để trong 3 – 7 ngày rồi đem ra dùng. 

• Cách ủ: rải nguyên liệu dày 15 – 20cm. Phun mưa lên mặt để đạt độ ẩm từ 30 – 40%. Sử dụng EM thứ cấp đã pha ở trên với tỉ lệ 1 : 5 để tiếp tục phun dạng mưa lên mặt. Ủ trong môi trường yếm khí khoảng 1 tuần có thể sử dụng trong chuồng nuôi. 

• Xử lý mùi hôi chuồng trại 

Mùi hôi từ phân, chất thải chủ yếu do vi sinh vật có hại gây ra. Nó không chỉ phát mùi khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều bệnh tật nguy hiểm. Người ta sử dụng hệ thống vi sinh vật có lợi để khắc chế, làm giảm khả năng hoạt động của vi sinh vật gây mùi. 

Theo nghiên cứu, sử dụng chế phẩm vi sinh vật hữu hiệu (EM gốc) phun trực tiếp lên đống chất thải, trong chuồng nuôi có thể làm giảm ít nhất 70 – 90% mùi hôi. 

Không chỉ trong phạm vi chăn nuôi, rác thải sinh hoạt cũng đang được thử nghiệm áp dụng để bảo vệ môi trường. 

Trong nuôi trồng thủy hải sản 

Chế phẩm sinh học có vai trò quan trọng trong nuôi trồng thủy sản. Thực trạng phổ biến hiện nay đó là môi trường ao nuôi bị ô nhiễm, chứa quá nhiều khí amoniac, sản sinh vi sinh vật, mầm bệnh…Nguyên nhân có thể do dư thừa thức ăn dưới đáy ao, phân và chất thải từ tôm cá đọng lại. Thêm vào đó là hóa chất từ thức ăn hoặc thuốc kháng sinh… 

Nếu muốn duy trì nuôi trồng lâu dài, lớp bùn và môi trường dưới đáy ao cần được kịp thời cải tạo. 

• Cải tạo ao nuôi 

Chế phẩm sinh học ra đời được xem như một bước tiến mới giải quyết hiệu quả môi trường ao nuôi. Các vi sinh vật có lợi được đưa xuống ao sẽ phát triển rất nhanh. Chúng sẽ làm nhiệm vụ:

• Phân hủy các chất hữu cơ tồn dư trong nước, làm giảm sự gia tăng của lớp bùn ở dưới đáy ao. 

• Hạn chế tối đa độc tố phát triển, giảm mùi hôi ao nuôi. Giúp cho nước ao trở nên trong xanh, gây màu đẹp, tôm cá sinh trưởng phát triển khỏe mạnh. 

• Thêm vào đó, chúng còn góp phần làm tăng sức đề kháng, hệ miễn dịch cho tôm cá. 

• Chế phẩm vi sinh có vai trò ổn định độ pH, màu nước, giảm chi phí và công sức thay rửa nước trong ao. 

• Tăng sức đề kháng 

Một số loại chế phẩm được sử dụng như: Bacillus, Lactobacillusm Nitrobacter, Nitrosomonas, chế phẩm EM gốc, Trichoderma (Bima)… 

An toàn và chất lượng là yêu cầu bức thiết của thị trường về nguồn thương phẩm từ nuôi trồng thủy hải sản. Khi môi trường ao nuôi sạch sẽ, mầm bệnh bị khắc chế, sức đề kháng và khả năng chống chịu bệnh cao hơn. Kết hợp tự sản xuất thức ăn chăn nuôi ngay tại ao, chắc chắn sẽ đáp ứng được tiêu chí của thị trường. 

Bà con có thể tham khảo công thức sử dụng EM cải tạo đáy ao:

• Tiến hành pha EM thứ cấp: 1lít Chế phẩm EM gốc + 2 lít rỉ đường (mật mía) + 37 lít nước sạch = 40 lít. Để trong 3 – 7 ngày rồi đem ra dùng. 

• Đem rải đều lên mặt ao nuôi. 

Kết luận 

Nông nghiệp ở nước ta đang phát triển mạnh mẽ và chuyển dịch theo hướng thâm canh, gối vụ, mở rộng diện tích. Tỉ lệ thuận với nó là gia tăng sử dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, chất kích thích tăng trọng, thuốc kháng sinh… để tăng tối đa năng suất, chất lượng. 

Song, lại gây ra nhiều tác hại to lớn. Phá hủy hệ vi sinh vật có lợi, mất cân bằng hệ sinh thái trong đất; Tồn dư các chất độc hại trong cây trồng vật nuôi; ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và môi trường sống cũng như một số dịch hại không dự báo trước.

Chính vì thế, tăng cường sử dụng chế phẩm sinh học trong nông nghiệp để sản xuất nền nông nghiệp sạch, hữu cơ an toàn là rất cấp bách, nhân được nhân rộng. 

<span