Máy nông nghiệpỦ chua cây muống biển làm thức ăn chăn nuôi
Muống biển là một loại cây thân thảo, mọc bò lan trên mặt đất, phân rất nhiều cành, thân tím như thân rau muống, lá mọc cách, hình tim đầu hơi tròn. Cuống lá dài 5-7cm, có khi tới 12cm, phiến lá dài 4-6cm, rộng 5-7cm, hai mặt đều nhẵn. Hoa lớn, màu hồng tím, giống như hoa rau muống. Khi ngắt lá có nhựa đục trắng chảy ra giống như nhựa khoai lang. Bà con thường dùng lá Muống Biển làm thức ăn cho dê, ngựa, trâu, bò nhưng chúng không thích ăn vì có mùi hăng. Vì vậy, bà con nên ủ chua tăng độ ngon miệng cho đàn vật nuôi, giảm chi phí chăn nuôi.
Giúp bà con vùng biển tận dụng được nguồn Muống Biển có sẵn tại địa phương, Công ty CPĐT Tuấn Tú xin giới thiệu Cách ủ chua Muống biển làm thức ăn cho gia súc.
Rau muống biển
1. Qui trình ủ chua dây lá cây muống biển:
Dùng Máy băm nghiền đa năng 3A2,2Kw phễu vuông 220V băm nhỏ dây lá muống biển đến độ dài 0, 5 cm đến 5cm. Trong quá trình băm loại bỏ dây lá già, vàng, thối ủng hoặc khô.
Lưu ý: Nên thu cắt dây lá muống biển vào buổi chiều muộn ngày hôm trước để tránh ướt do nước mưa hoặc sương đêm. Ngoài ra, nó còn thuận tiện hơn trong việc băm dây vào buổi sáng sớm để phơi héo và ủ. Nếu chưa băm và phơi kịp thì phải rải đều thành lớp mỏng trên sân, hè, nền nhà để tránh hô hấp, hao hụt chất dinh dưỡng.
– Phơi héo:
Phơi héo là một bước rất quan trọng để làm giảm hàm lượng nước của lá và dây muống biển. Phải tiến hành phơi ngay sau khi băm để tránh thất thoát chất dinh dưỡng do quá trình hô hấp.
Trong quá trình phơi héo thỉnh thoảng phải đảo để nguyên liệu được héo nhanh và héo đều. Phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, khối lượng và độ dày của nguyên liệu phơi, thời gian phơi có thể kéo dài từ 1-4 giờ để giảm 40-45% nước. Thí dụ: có 100 kg dây lá muống biển, sau khi phơi héo với mức độ thích hợp, lượng nước hao hụt là 40-45 kg, còn lại 55-60 kg dây lá héo. Sau khi phơi héo xong, thu nguyên liệu để vào chỗ râm, mát cho nguội hẳn rồi mới tiến hành cân và ủ.
– Cân nguyên liệu:
Cân dây lá muống biển đã phơi héo rồi tính toán và cân khối lượng cần thiết của các phụ gia (tinh bột và muối) theo công thức 1 (CT1). Sau khi cân, để riêng các loại nguyên liệu.
CT1: Cứ 100 kg dây lá muống biển héo + 10 kg cám gạo + 0, 5 kg muối
* Nếu không có sẵn cám gạo thì có thể dùng bột ngô hoặc bột sắn để thay thế
– Trộn đều:
Đầu tiên trộn tinh bột (cám gạo, bột ngô hoặc bột sắn) với muối để cho các hạt muối được tơi ra và phân phối đều trong khối thức ăn ủ, tạo môi trường có độ mặn đều cho quần thể vi sinh vật. Sau đó trộn đều nguyên liệu đã băm (và phơi héo) với hỗn hợp phụ gia tinh bột và muối này. Thực hiện bằng tay, nếu trộn và ủ nhiều thì có thể dùng xẻng.
– Đóng bao, lèn chặt:
Hỗn hợp nguyên liệu ủ được cho vào bao có hai lớp: bao ny lông ở trong và bao dứa ở ngoài. Như đã nêu ở trên, bao ny lông lành có tác dụng duy trì điều kiện yếm khí. Bao dứa có tác dụng chịu tải cho khối thức ăn ủ khi di chuyển và bảo vệ bao chống thủng, rách.
Theo kinh nghiệm, nên dùng bao có kích thước đủ chứa được 25-30 kg thức ăn ủ. Lượng thức ăn ủ này có thể cho lợn ăn được một số ngày. Nó cũng thuận tiện đối với việc cho ăn.
Bốc bằng tay hoặc dùng xẻng xúc hỗn hợp thức ăn ủ cho vào bao. Sau đó dùng bàn tay hoặc bàn chân lèn chặt để giải phóng đa lượng không khí trong khối thức ăn ủ ra ngoài. Thực hiện từng lớp dầy 10- 15 cm như vậy cho đến khi đầy bao hoặc hết nguyên liệu. Nhớ để phần miệng bao đủ dài để có thể buộc được và tránh làm rách, thủng bao. Dùng dây chắc buộc riêng bao ny lông ở trong trước, bao dứa ở ngoài sau. Viết lên hao những dữ kiện về ngày, tháng ủ và nguyên liệu ủ để biết loại thức ăn ủ trong bao và thời gian có thể sử dụng. Có một số thứ khác có thể sử dụng để thay thế bao dứa như thùng phuy, chum, vại hoặc những ô bể xây. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp vẫn phải dùng bao ny lông để đựng ở trong để đảm bảo điều kiện yếm khí trong suốt thời gian bảo quản và sử dụng.
– Cất giữ và bảo quản bao thức ăn ủ:
Cất giữ các bao muống biển ủ chua ở nơi khô ráo, mát, tránh hao hụt chất dinh dưỡng và chuột, bọ cắn rách, thủng bao. Nếu bao bị thủng, thức ăn ủ sẽ bị thối hoặc mốc trắng.
Lưu ý: Kiểm tra thường xuyên các bao thức ăn ủ trong 3-4 ngày đầu sau khi ủ.
Nếu thấy hiện tượng bao bị căng đầy không khí thì phải mở ra, lèn chặt lại để không khí thoát ra, sau đó buộc lại bao. Khí này là khí cacbonic (CO2) sản sinh ra do quá trình hô hấp thực vật của dây lá trong bao thức ăn ủ.
2. Sử dụng muống biển ủ chua
* Bao giờ thì có thể bắt đầu sử dụng muống biển ủ chua cho lợn ăn?
Có thể cho lợn ăn thức ăn ủ chua sau 14 ngày ủ. Đây là thời gian cần thiết để cho giá trị pH của thức ăn ủ được ổn định.
* Muống biển ủ chua có thể bảo quản được bao lâu?
Phụ thuộc và điều kiện yếm khí của bao thức ăn ủ: Trong điều kiện yếm khí tối đa (lèn thật chặt, buộc kín, bao không bị thủng hoặc rách) thì có thể bảo quản được ít nhất 4,5-5 tháng mà giá trị dinh dưỡng không bị giảm đáng kể.
* Lợn ở giai đoạn /độ tuổi nào có thể bắt đầu sử dụng được muống biển ủ chua?
Lợn nuôi thịt từ 18-20 kg thể trọng (hoặc sau 2, 5 tháng tuổi) bắt đầu sử dụng được muống biển ủ chua vì từ giai đoạn này trở đi sinh lý và chức năng tiêu hoá mới được hoàn thiện và ổn định. Vì thế lợn sẽ không gặp vấn đề sau khi ăn muống biển ủ chua.
* Cách cho lợn ăn muống biển ủ chua
Trộn thức ăn ủ chua với cám hỗn hợp và hoà với nước sạch rồi đổ cho lợn ăn sống, không phải nấu. Trong điều kiện thời tiết lạnh của mùa đông thì nên đun ước ấm rồi trộn cho lợn ăn. Nên chia khẩu phân ăn hàng ngày của lợn nuôi thịt thành 3 bữa: sáng, trưa, tối. Cho lợn ăn theo cách này rất đơn giản, thuận tiện và kinh tế vì không tốn chất đốt, thời gian, công sức lao động để nấu thức ăn cho lợn.
Nếu lần đầu tiên lợn được ăn muống biển ủ chua thì cần có thời gian để tập cho lợn ăn và thích nghi dần vì đây là loại thức ăn mới, có vị chua của thức ăn ủ.
* Cách cho lợn tập ăn muống biển ủ chua
Trong 2-3 ngày đầu chỉ cho lợn ăn thức ăn có trộn muống biển ủ chua 1 bữa một ngày (sáng sớm) các bữa khác trong ngày không trộn muống biển ủ chua vào thức ăn. Sau cho tăng lên 2 lần ngày. Bằng cách này lợn sẽ phải ăn thức ăn mới và quen dần với khẩu phần mới nhanh hơn, có thể rút ngắn thời gian thích nghi. Nên tăng dần lượng thức ăn mới sao cho sau 10-15 ngày lợn có thể tiêu thụ được đủ tiêu chuẩn ăn hàng ngày của lợn nuôi thịt. Trong thời gian này phải kiên quyết và nghiêm khắc với lợn thì mới thành công được.
