Sử dụng chế phẩm EM trong chăn nuôi gà

Hướng dẫn cách sử dụng chế phẩm EM trong chăn nuôi gà hiệu quả

Đa số trang trại chăn nuôi gà quy mô lớn hiện nay đều ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, như con giống tốt, thức ăn công nghiệp chất lượng cao, chuồng và trang thiết bị hiện đại, giúp kiểm soát dịch bệnh, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.

Hiện nay chăn nuôi gà theo hướng sử dụng các chế phẩm sinh học là một xu thế vì những lợi ích mà nó đem lại như:

Bổ sung các hệ vi sinh có lợi, giúp vật nuôi tiêu hóa và hấp thụ thức ăn tốt hơn

Vật nuôi khỏe mạnh lớn nhanh. Nâng cao hệ miễn dịch hạn chế bệnh tật

Nâng cao tỷ lệ đẻ và chất lượng thịt trứng sữa

Ức chế và tiêu diệt các vi sinh vật gây hại.

Làm giảm và làm mất mùi hôi thối, ô nhiễm chuồng trại.

Một số chế phẩm sử dụng trong chăn nuôi

Đệm lót sinh học

Đệm lót sinh học là hỗn hợp giữa chất trộn có thể là trấu, mùn cưa, lõi bắp, vỏ bào… kết hợp men vi sinh vật có lợi dùng để lót nền chuồng trong chăn nuôi. Hệ men vi sinh vật có lợi giúp phân giải nước tiểu, phân thải, hạn chế khí hôi, thối; ức chế và tiêu diệt sự phát triển của các vi sinh vật có hại.

Thành phần chính:

+ Xạ khuẩn streptomyces : > 10⁷ CFU/g

+ Vi khuẩn Bacillus Subtilis: > 10⁷ CFU/g

+ Vi khuẩn Bacillus licheni formis: > 10⁷ CFU/g 10⁷ CFU/g

+ Vi sinh vật có lợi khác và chất mang

Lợi ích khi sử dụng đệm lót sinh học:

+ Khử mùi hôi, khí độc trong chuồng nuôi: H₂S, NH₃

+ Phòng chống dịch bệnh: hen, thối bàn chân …

+ Định kì thay đệm lót (nuôi gà) mà vẫn đảm bảo vệ sinh.

+ Phân hủy mùn bã hữu cơ, chất thải.

+ Giảm dịch bệnh

+ Sử dụng đệm lót sau khi dùng làm phân hữu cơ

+ Tiết kiệm chi phí

Hướng dẫn làm đệm lót sinh học cho gà.

+ Chuẩn bị chuồng trại:

Tùy điều kiện chăn nuôi, quy mô và hình thức nuôi để người nuôi có thể xây dựng chuồng trại phù hợp. Nếu chuồng trại đang trong quá trình xây có thể để nền chuồng bằng đất nện chặt để giảm chi phí xây dựng mà vẫn có thể sử dụng được đệm lót. Đối với chuồng trại đang chăn nuôi bằng nền gạch, xi măng cũng không cần cải tạo lại chuồng mà vẫn có thể sử dụng luôn đệm lót.

+ Chuẩn bị vật liệu:

Vật liệu để làm đệm lót chuồng gồm trấu, mùn cưa, lõi ngô… và men vi sinh

Dùng 1kg chế phẩm sử dụng cho 40 – 50m2 chuồng trại, có đệm lót dày 10 – 12 cm cho nuôi gà

+ Trộn chế phẩm:

 Dùng 2kg -3kg cám gạo sạch trộn đều với  1kg đệm lót sinh học vbio. Sau đó cho thêm 1 – 1.5 lít nước sạch vào đảo đều đến khi đạt độ ấm thích hợp (bóp thử một nắm bột thấy không quá khô có bụi hoặc không bị vón cục là đạt), trong điều kiện nhiệt độ cao vào mùa hè, để tiết kiệm thời gian đối với gà thịt có thể trộn xong và rắc trực tiếp lên mặt chuồng đã chuẩn bị đệm lót. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, người nuôi nên để chế phẩm đã chuẩn bị vào túi, thùng… rồi để vào nơi râm mát (mùa hè) khoảng 1 ngày hoặc mùa đông để vào chỗ ấm ủ trong 2 – 3 ngày đến khi men có mùi thơm nhẹ hoặc chua.

+ Làm đệm lót sinh học từ trấu

Bước 1: Rải trấu lên toàn bộ nền chuồng dày 10 – 15 cm (lớp trấu dày sẽ đạt hiệu quả cao hơn) sau đó thả gà.

Bước 2: Sau 5 – 7 ngày với gà nuôi úm, 1 – 2 ngày với gà nuôi thịt hoặc có thể rắc trực tiếp trong chuồng đang nuôi, quan sát trên bề mặt chuồng khi nào thấy phân rải kín, tiến hành cào đảo nhẹ lớp mặt đệm lót sâu 1 – 3 cm. Nên quây gọn gà về 1 góc hoặc thả gà để tránh gây xáo trộn làm gà bị stress.

Bước 3: Sau khi đảo lớp mặt xong thì rắc đều chế phẩm đã được ủ lên toàn bộ bề mặt chất đệm ở chuồng nuôi. Dùng tay hoặc cào xoa nhẹ đều trên bề mặt đệm lót để men được phân tán đều khắp trên bề mặt của toàn bộ chuồng.

+ Với nguyên liệu là mùn cưa hoặc kết hợp với trấu:

Do mùn cưa có khả năng hút ẩm tốt nên có thể sử dụng mùn cưa kết hợp trấu trong chuồng nuôi gà đẻ (thời gian nuôi dài).

Bước 1: Rải lớp mùn cưa dày 15 cm lên nền chuồng (nếu kết hợp dùng trấu thì rải 8 – 10 cm trấu trước, sau đó rải tiếp 7 – 10 cm mùn cưa). Nếu mùn cưa quá khô, có thể phun, tưới nước sạch đều lên trên lớp mùn cưa sao cho mùn cưa có độ ẩm 20% rồi trộn đều (dùng tay bốc một nắm mùn cưa, quan sát thấy hạt mùn cưa bị thấm ẩm nhưng vẫn tơi rời là được hoặc dùng tay bóp chặt cám cưa nếu thấy cám cưa vỡ ra là đạt độ ẩm thích hợp, nếu cám cưa không vỡ mà thành cục thì quá ẩm); Sau đó tiến hành thả gà vào nuôi.

Bước 2 và bước 3: Quá trình thực hiện giống với làm đệm lót bằng trấu.

Làm đệm lót sinh học

+ Một số lưu ý trong quá trình sử dụng:

Sau 2 – 3 ngày tiến hành cào trên bề mặt đệm lót để giúp cho đệm lót được tơi xốp, phân được phân hủy nhanh hơn. Đối với gà nuôi chuồng lồng 2 tầng cứ 3 ngày đảo đệm lót 1 lần; Đối với chuồng lồng 3 tầng cứ 2 ngày đảo đệm lót 1 lần. Trong quá trình cào trên bề mặt đệm lót không được cào sâu xuống sát nền chuồng; Luôn giữ cho nền đệm lót khô để phân hủy phân tốt; Có các biện pháp tránh để bị nước mưa hắt vào làm ướt đệm lót, nếu thấy nước rớt làm ướt đệm lót thì phải thay ngay bằng lớp trấu mới.

Đệm lót lên men có sự khử trùng tố nên không cần phun thuốc định kỳ lên mặt đệm lót. Khi phát hiện đệm lót có mùi khai, thối… cần có cách xử lý phù hợp xới tơi đệm lót, để chuồng thông thoáng, mùa nóng có thể dùng quạt gió, sau đó bổ sung chế phẩm. Trong mùa nóng, cần mở hết cửa cho thông thoáng, nếu cần phải dùng quạt hơi nước để thoát hơi nóng và làm mát chuồng nuôi cho gà. Trong những tháng nóng nhất nên thực hiện nuôi trên đệm lót mỏng định kỳ thay mới nếu không có biện pháp chống nóng thích hợp.

 

Chế phẩm EM là với tên tiếng anh là Effective Microorganisms, do Giáo sư Tiến sĩ Teruo Higa – trường Đại học Tổng hợp Ryukyus, Okinawoa, Nhật Bản sáng tạo và áp dụng thực tiễn vào đầu năm 1980. 

Chế phẩm EM này là tập hợp hơn 80 các loài vi sinh vật có ích. Sống cộng sinh trong cùng môi trường đó là lên men, tạo ra một hệ thống vi sinh thái với nhau. Trong đó chúng hỗ trợ lẫn nhau, cùng sinh trưởng và phát triển. 

Chế phẩm sinh học EM1 – Chế phẩm EM là những vi sinh vật hữu hiệu được cung cấp cho môi trường và cùng với những vi sinh vật có ích sẵn có trong chính môi trường đó sẽ lấn áp, hạn chế các vi sinh vật có hại khác. 

Công dụng chế phẩm EM:

+ Bổ sung các hệ vi sinh có lợi, giúp vật nuôi tiêu hóa và hấp thụ thức ăn tốt hơn

+ Vật nuôi khỏe mạnh lớn nhanh. Nâng cao hệ miễn dịch hạn chế bệnh tật

+ Nâng cao tỷ lệ đẻ và chất lượng thịt trứng sữa

+ Ức chế và tiêu diệt các vi sinh vật gây hại.

+ Làm giảm và làm mất mùi hôi thối, ô nhiễm chuồng trại.

1. Hướng dẫn dùng chế phẩm EM trong chăn nuôi gà

   1. Ủ thức ăn cho gà bằng EM

+ Nguyên liệu: cám gạo, bột ngô,…., EM1 dạng bột

+ Dụng cụ: Xô, chậu, thùng,…để chứa dung dịch men ủ tăng sinh, que khuấy, xẻng, bao đựng.

+ Phương pháp ủ: đối với gà, chúng ta sẽ dùng phương pháp lên men ẩm vì tập tính của gà là thích ăn khô, ăn ẩm.

+ Công thức ủ: 0.5 kg chế phẩm EM1 + 100 kg (cám gạo, bột ngô)

+ Cách tiến hành:

Trộn men vi sinh: Lây xô sạch chứa 25- 30 lít nước rồi cho 2-3 kg cám gạo và 0.5kg chế phẩm EM1 khuấy đều. Để trong vòng khoảng 1 -2 h thì đem ra sử dụng.

Bột ngô/cám/sắn đổ ra bạt, tưới đều dung dịch men vừa ủ lên bột và đảo đều cho cám ngấm đều men.

Cám trộn phải tơi, nắm vào tay thành nắm không bị chảy qua kẽ tay. Nếu ướt quá thì rắc thêm ít cám khô rồi đảo đều lại. Nếu khô quá thì tưới thêm nước với lượng nhỏ rồi trộn đều.

Để bảo quản cám, ta dồn cám vào bao, lưu ý không nén chặt để tạo sự lưu thông khí. Trong bao giúp cho vi sinh vật hiếu khí hoạt động, buộc hờ miệng bao. Để tránh vật lạ xâm nhập vào làm hỏng quá trình lên men cám.

Sau 1 ngày (mùa hè) hoặc 2 ngày (mùa đông) kiểm tra bao cám, thấy cám dậy mùi thơm, không có nấm mốc, có mùi lên men nhẹ là lấy ra cho gà ăn được.

+ Cho gà ăn:

Ban đầu gà chưa ăn quen thức ăn ủ men ta nên tập cho gà ăn quen dần với thức ăn lên men ta nên trộn thứ ăn ủ men với hỗn hợp đậm đặc theo tỉ lệ 3:1 ( thức ăn ủ men: hỗn hợp đậm đặc). Các ngày sau ta giảm dần lượng thức ăn đậm đặc khi gà đã ăn quen thức ăn ủ men ta có thể bỏ thức ăn đậm đặc.

Không nên cho gà ăn nhiều thức ăn một lúc, nên chia thành các bữa ăn nhỏ. Trung bình một ngày nên cho gà ăn 5 – 6 bữa để kích thích khả năng ăn và tiêu hóa thức ăn.

1. Dùng EM bokashi B trộn với thức ăn

<span style="font-size:14px"&